Praca z uczniem ze spektrum autyzmu

Uczeń ze spektrum autyzmu to uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Kluczowe jest poznanie zaburzenia oraz dostosowanie sposobu pracy do możliwości naszych podopiecznych. Budowanie relacji może okazać się trudniejsze niż w przypadku pracy z dzieckiem neurotypowym i niejednokrotnie stanowi dla Nauczyciela (niezwykle piękne) wyzwanie! 

Istnieje wiele błędnych założeń na temat funkcjonowania dzieci ze spektrum z autyzmu. Stereotypy przyczyniają się do stygmatyzacji osób ze spektrum i nierzadko tym samym do wykluczania ich z grup społecznych.

Emocje charakteryzuje różna dynamika i siła. Dzieci na różnych etapach rozwoju będą inaczej radziły sobie z regulacją emocjonalną. Niekiedy odpowiedzią na trudne dla dziecka emocje może być rzucanie się na ziemię, krzyk czy płacz. W innych sytuacjach może być to wycofanie z kontaktu i lęk.

Każda diagnoza, niezależnie od jej rodzaju może wywołać w nas pewne obawy. Stojąc w obliczu nowej sytuacji mamy prawo nie wiedzieć jak sobie z nią poradzić. Z czasem dostosowujemy się do nowych warunków, stopniowo ucząc się adekwatnych sposobów postępowania.

Najprościej mówiąc według definicji Salye’go stres jest reakcją organizmu na stawiane mu żądania. Stan fizjologiczny pojawiający się w sytuacji stresowej ma funkcję adaptacyjną – w sytuacji zagrożenia mobilizuje organizm do walki lub ucieczki. W idealnych warunkach, po ustaniu zagrożenia ciało wraca do stanu relaksu. Wówczas stres nie jest zjawiskiem, którym należy się niepokoić.

Objawy ADHD często mogą być przez nas bagatelizowane. Zakładamy, że dziecko jest po prostu niegrzeczne i prędzej czy później wyrośnie z prezentowanego zachowania.

Podążając za słowami Marii Oleś (2018) – asertywność jest jedną z centralnych umiejętności społecznych. Polega na podejmowaniu decyzji i działań spójnych z własnymi pragnieniami, potrzebami, celami i emocjami przy jednoczesnym poszanowaniu i braku naruszenia przestrzeni innych osób.

Człowiek jest istotą społeczną. Najprościej mówiąc, oznacza to, że do funkcjonowania i prawidłowego rozwoju potrzebuje innych ludzi. Satysfakcjonujące relacje są uzależnione od tego, jak jednostka postrzega siebie samego. Świadomość własnych mocnych i słabych stron, potrzeb czy umiejętność zauważenia różnic i podobieństw pomiędzy sobą a innymi ludźmi są punktem wyjścia do prawidłowego regulowania interakcji społecznych.

Kluczową kwestią interakcji międzyludzkich jest porozumiewanie się z innymi. Wysyłanie i odbieranie komunikatów – zarówno werbalnych i niewerbalnych – bardzo często stanowi trudność dla osób biorących udział w zajęciach TUS.

Normy społeczne towarzyszą każdemu z nas na co dzień. Chcąc funkcjonować w społeczeństwie jesteśmy niejako zobowiązani do ich przestrzegania. Już małe dzieci są uczone obowiązujących w danej kulturze zasad i pod czujnym okiem rodziców czy opiekunów stopniowo coraz to swobodniej zaczynają się poruszać w świecie norm społecznych.