Rodzaje ADHD u dzieci – jak rozpoznać i wspierać?

Wielu nauczycieli i rodziców zauważa symptomy, które kojarzą się z ADHD: wiercenie się na krześle, ciągła potrzeba ruchu, czy trudności w skupieniu uwagi. Jednak zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi nie ogranicza się do jednego zestawu objawów i może przybierać różne, mniej oczywiste formy. Dzieci dotknięte ADHD wykazują symptomy na wiele sposobów, co wpływa na ich codzienne funkcjonowanie w szkole i w domu. Poniżej przedstawiamy główne typy ADHD oraz podpowiadamy, na co zwrócić uwagę, aby odpowiednio wspierać dzieci dotknięte tymi zaburzeniami, umożliwiając im rozwój i budowani e pozytywnych relacji.

Typy ADHD

ADHD z przewagą nadruchliwości i impulsywności

Dzieci z ADHD z przewagą nadruchliwości i impulsywności wykazują szczególną potrzebę ruchu i często działają bez zastanowienia nad konsekwencjami. Przejawia się to w ich nadmiernej aktywności fizycznej, co może skutkować trudnościami w funkcjonowaniu w strukturach szkolnych. Typowe objawy tego typu ADHD to:

• Wiercenie się i kręcenie na krześle, co jest szczególnie zauważalne podczas lekcji, gdy dziecko trudno jest zmotywować do siedzenia w jednym miejscu.
• Ciągłe rozmawianie i przerywanie innych, co może być źródłem problemów w kontaktach społecznych, ponieważ inni uczniowie mogą się czuć ignorowani lub przeszkadzani.
• Wstawanie z miejsca podczas zajęć i nieumiejętność kontrolowania swoich reakcji ruchowych.
• Przeszkadzanie innym uczniom, często bez intencji złamania zasad, ale z impulsu i potrzeby bycia aktywnym.

Świadomość tych objawów jest kluczowa, ponieważ często zdarza się, że dzieci z ADHD są błędnie postrzegane jako niegrzeczne lub niezdyscyplinowane, podczas gdy w rzeczywistości zmagają się z objawami zaburzenia. Skupienie się na ich rzeczywistych potrzebach może znacznie poprawić ich funkcjonowanie.

ADHD z przewagą zaburzeń koncentracji (ADD)

W przypadku ADHD z przewagą zaburzeń uwagi dominującym problemem jest trudność w skupieniu się na jednym zadaniu. Dzieci dotknięte tym typem ADHD mogą:

• “Odpływać” myślami podczas lekcji, co sprawia, że czasami wydają się nieobecne, nawet jeśli fizycznie są w klasie.
• Mieć problem z dokończeniem zadań, ponieważ często przerywają swoje działania lub zapominają, na czym miały się skupić.
• Być chaotyczne w swoich działaniach i szybko tracić zainteresowanie, co powoduje trudności w organizacji i zachowaniu porządku w swoim otoczeniu.

Ten typ ADHD może być trudniejszy do zauważenia, ponieważ dziecko może wydawać się ciche i spokojne. Rodzice i nauczyciele mogą mieć trudności z rozpoznaniem ADHD, ponieważ stereotypowe objawy, takie jak nadmierny ruch, nie są tu wyraźnie obecne. Warto jednak być czujnym, ponieważ brak wsparcia dla dzieci z ADD może skutkować trudnościami w nauce i relacjach z innymi.

ADHD typ mieszany

Typ mieszany ADHD łączy w sobie objawy zarówno nadruchliwości, jak i zaburzeń koncentracji. Dziecko z tym typem ADHD wykazuje zarówno impulsywność, jak i trudności w skupieniu uwagi, co może prowadzić do sytuacji, w których dziecko przeskakuje między różnymi aktywnościami i szybko traci koncentrację. Objawy są mniej więcej równomiernie rozłożone, co sprawia, że ten typ ADHD bywa szczególnie wymagający w codziennym funkcjonowaniu, a opiekunowie muszą podejść do pracy z dzieckiem bardzo elastycznie.

Aby lepiej zrozumieć, jak skutecznie rozpoznawać ADHD, warto zgłębić temat w naszym kursie “Dziecko z ADHD”. W kursie znajdziesz szczegółowe informacje o różnych typach ADHD, metodach pracy z dziećmi dotkniętymi tym zaburzeniem oraz praktyczne wskazówki, jak rozpoznać objawy i dostosować wsparcie do indywidualnych potrzeb.

Jak rozpoznać ADHD? – podstawowe objawy

Wczesne rozpoznanie ADHD może pomóc w dostarczeniu dziecku odpowiedniego wsparcia i rozwoju jego potencjału. Jest to szczególnie istotne, ponieważ dzieci z ADHD często potrzebują specjalnego podejścia, aby osiągnąć swoje cele edukacyjne i rozwijać relacje z rówieśnikami. Warto zwrócić uwagę na:

• Nadruchliwość – potrzeba bycia w ciągłym ruchu, trudności z utrzymaniem spokoju nawet w sytuacjach wymagających ciszy, takich jak lekcje.
• Zaburzenia koncentracji uwagi – problemy z kończeniem zadań, chaotyczne działania, które mogą wynikać z trudności w skupieniu się na jednej czynności.
• Impulsywność – podejmowanie działań bez zastanowienia, co prowadzi do nieoczekiwanych sytuacji i może stanowić wyzwanie dla innych.
• Zapominanie obowiązków – np. pozostawienie prac domowych, zgubienie przedmiotów, zapominanie o codziennych obowiązkach, co wpływa na odpowiedzialność dziecka.

Rodzice często są zaskoczeni diagnozą ADHD, zwłaszcza jeśli dziecko nie przejawia wszystkich typowych symptomów. Dlatego warto rozpocząć rozmowę o ADHD od podkreślenia potencjału dziecka i przedstawienia diagnozy jako sposobu na uzyskanie lepszego wsparcia. Dzięki temu łatwiej jest budować zrozumienie i akceptację dla specjalnych potrzeb dziecka.

Jak pomóc dziecku z ADHD?

Terapia ADHD wymaga indywidualnego podejścia, a współpraca z poradnią psychologiczno-pedagogiczną może przynieść wymierne efekty. Oto kilka kroków, które można podjąć, aby wspierać dzieci z ADHD i pomóc im osiągnąć pełen potencjał:

1. Diagnoza ADHD – uzyskanie formalnej diagnozy ADHD jest kluczowe, aby zrozumieć specyfikę problemów dziecka i zapewnić mu odpowiednie wsparcie.
2. Wsparcie w szkole – indywidualne podejście nauczycieli oraz konkretne wskazówki od specjalistów mogą pomóc w dostosowaniu metod pracy do potrzeb dziecka, co pozytywnie wpływa na jego rozwój.
3. Stała komunikacja z rodzicami – informowanie rodziców o postępach i wyzwaniach dziecka jest niezbędne dla budowania współpracy oraz wspólnego planowania dalszych kroków wsparcia.

Specjalista może pomóc określić nasilenie objawów ADHD oraz zalecić metody pracy, które najlepiej wesprą dziecko w jego rozwoju. Wprowadzenie odpowiednich strategii, takich jak techniki koncentracji uwagi, trening zachowań impulsywnych czy sposoby radzenia sobie z zapominaniem, może przynieść znaczną poprawę w codziennym funkcjonowaniu dziecka.

Jeżeli temat ADHD jest dla Was interesujący, zachęcamy do zapoznania się z innymi materiałami na naszym blogu oraz do subskrypcji kanału Fabryka Relacji, gdzie regularnie publikujemy treści dotyczące wsparcia dzieci w ich rozwoju.

Podsumowanie

Rozumienie różnych obliczy ADHD oraz umiejętność rozpoznania symptomów mogą znacząco wpłynąć na jakość życia dzieci i ich sukcesy szkolne. Odpowiednie podejście i wsparcie pozwalają dzieciom rozwijać swoje umiejętności oraz budować pewność siebie.