Motywacja jest kluczowym elementem w procesie uczenia się, a także w terapii dzieci. Związana jest z układem nagrody w mózgu, który wydziela dopaminę, neuroprzekaźnik związany z odczuwaniem przyjemności. Im bardziej przyjemne jest coś dla naszego mózgu, tym bardziej będziemy skłonni powtarzać pewne zachowania i rozwinąć motywację. Zatem jak motywować dziecko, a przede wszystkim wspierać jego rozwój motywacji wewnętrznej? Co hamuje motywację dzieci ?
Ważnym czynnikiem podczas terapii jest to, by nie była ona stresująca dla dziecka i nie kojarzyła mu się przykrym obowiązkiem. Należy pamiętać, że stresujące sytuacje, związane z odczuwaniem strachu lub lęku, mogą utrudniać proces uczenia się, ponieważ mózg przestawia organizm na przetrwanie, co zaburza aktywność obszarów mózgu odpowiedzialnych za odpowiednie przetwarzanie informacji i hamuje motywację. Dlatego ważne jest, aby nauka i terapia były przyjemne dla dziecka, ponieważ pozwala to kształtować motywację do udziału w zajęciach i powoduje ogólne zwiększanie motywacji dziecka.
Praca z dziećmi, które nie są zmotywowane do terapii, może być wyzwaniem. Czasami dzieci są przyprowadzane przez rodziców, a same nie rozumieją, po co przychodzą na zajęcia. Dlatego istotne jest znalezienie odpowiedniego sposobu na zwiększanie motywacji dziecka. Jednym ze sposobów jest zamiana spotkań w formę zabawy. Włączanie zabawy w terapię może skutecznie zachęcić dziecko do uczestnictwa i wejścia w relację z terapeutą. Jest to bardzo lubiana przez dzieci zachęta i sposób na wzmacnianie motywacji u dziecka. Rozwija się wtedy nie tylko motywacja do zajęć, ale także ogólna motywacja dziecka do zmiany.
Zaczynanie terapii od czegoś, co jest dobrze znane dziecku, a także przyjemne to także wewnętrzna potrzeba dziecka. Jedną z form zabawy, która może pomóc zwiększyć motywację do zajęć, szczególnie u młodszych dzieci to wykorzystanie do rozmowy pacynki. Jest to przyjemny element spotkania z dzieckiem. Takie początkowe prowadzenie terapii w formie zabawy dla dziecka sprzyja budowaniu pozytywnej relacji, która jest najistotniejszym elementem wspierającym proces zmian w terapii.
Jeżeli terapeuta będzie w pozytywnej relacji z dzieckiem, które będzie chciało się z nim spotykać, to istnieje większe prawdopodobieństwo na to, że w dziecku zaistnieje wewnętrzna potrzeba, kontynuowania spotkań i oddziaływania, które chcemy wdrożyć, będą pozytywne, a także zwiększą się możliwości dziecka.
Motywowanie dzieci do różnych czynności, często wiąże się z praktykowaniem różnych systemów nagradzania. Jednym z nich jest system żetonowy, który nie powinien być stosowany u dzieci rozwijających się prawidłowo. System ten został stworzony dla dzieci z dużymi trudnościami, a stosowanie go u dzieci rozwijających się w normie może prowadzić do efektu odwrotnego od zamierzonego, ponieważ dziecko nie będzie zachowywać się w określony sposób z powodu motywacji wewnętrznej, ale z powodu chęci uzyskania nagrody, czyli w takim przypadku będziemy obserwować zachowania napędzane przez motywację zewnętrzną. Osiągnięcia dziecka nie będą wynikać z wewnętrznej potrzeby ich uzyskania, więc nie będzie to dobre źródło, z którego bierze się motywacja.
Terapie warto prowadzić w atrakcyjny sposób dla dziecka. Proces terapeutyczny wymaga czasu, a praca np. z dziećmi ze spektrum autyzmu często wymaga utrzymania zainteresowania dziecka, dlatego w terapii warto wykorzystywać rzeczy, które dziecko lubi i o których chce rozmawiać, tak, żeby relacja między terapeutą, a dzieckiem mogła się rozwinąć i żeby w dziecku wytworzyła się pozytywna motywacja do nauki i dalszych spotkań. W tym filmie rozwijamy temat dziecięcej motywacji, dlatego warto zajrzeć do niego jeżeli poszukujesz więcej wskazówek.
Współpraca z rodzicami także odgrywa kluczową rolę w budowaniu motywacji u dzieci. Rodzice to inspiracja dziecka. Rodzice wspierają dziecko i są istotnymi partnerami w procesie terapeutycznym pomagając wspierać rozwój dziecka w budowaniu motywacji i zaangażowania w terapię.
Należy jednak pamiętać, że rodzice też mają swoje oczekiwania względem terapii dziecka, więc terapeuta powinien weryfikować ich oczekiwania i jeżeli jest taka potrzeba zwrócić uwagę na to, że potrzeby dziecka niekoniecznie są zgodne z ich oczekiwaniami i być może nie ma możliwości tych oczekiwań zrealizować.
Pozytywna relacja, atrakcyjność zajęć oraz współpraca z rodzicami są kluczowe w pracy terapeutycznej z dziećmi. Relacja jest ważnym czynnikiem leczącym w terapii, a zachęcanie dzieci do uczestnictwa poprzez atrakcyjne i przyjemne zajęcia może znacznie zwiększyć rozwój motywacji wewnętrznej. Ostatecznie, zrozumienie potrzeb i oczekiwań zarówno dziecka, jak i rodziców, jest kluczowe dla efektywnej terapii i także może zmotywować dziecko do dalszych działań. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat dziecięcej motywacji sprawdź naszego bloga, na którym regularnie publikujemy artykuły z zakresu psychologii dziecięcej.
jesteśmy dostępni w dni robocze w godzinach 09:00-15:00
