Ta witryna używa plików cookie, aby móc wyświetlać Tobie najlepiej dopasowane treści. Dowiedz się więcej o polityce plików cookie
Stres towarzyszy każdemu człowiekowi przez całe życie. Nie jest on wyłącznie domeną dorosłych. Także dzieci doświadczają stresu, a nawet zaczynają to robić już przed narodzinami. Dlatego dobrze zrozumieć, jakie są przyczyny stresu dziecięcego i jak pomóc naszym najmłodszym radzić sobie z trudnymi emocjami i sytuacjami. Przywrócenie równowagi na ogół odbywa się poprzez samoregulację. Jeśli jednak pojawia się trudność z wyciszeniem organizmu i poradzeniu sobie z sytuacją trudną, warto mieć w zanadrzu strategie radzenia sobie z tym.
Stres jest nieodzownym elementem życia każdego z nas. Oznacza to, że stresu i niepokoju doświadczają zarówno dzieci, jak i dorośli. Jeszcze przed narodzinami stres matki przenika wraz z hormonami do organizmu dziecka. Z momentem przyjścia na świat na stres jesteśmy narażeni już bezpośrednio. Wydawać by się mogło, że życie dziecka przebiega bezproblemowo — czym zatem ma się stresować?
Okazuje się, że stres u najmłodszych związany jest najczęściej z trudnymi emocjonalnie sytuacjami. Stresujące mogą okazać się także codzienne bodźce czy drobne zmiany. Pomimo pozornie beztroskiego życia w dzieciństwie, maluchy doświadczają stresu znacznie częściej niż mogłoby się wydawać.
Dla dzieci źródłem stresu często są sytuacje trudne emocjonalnie. To mogą być chwile, gdy odczuwają smutek, gniew czy strach. W takich momentach mogą czuć się zagubione i niezdolne do poradzenia sobie z własnymi uczuciami. Dodatkowo codzienne bodźce i drobne zmiany w otoczeniu, które dla dorosłego mogą wydawać się błahe, dla dziecka nierzadko stanowią wyzwanie.
To, co dla nas jest rutyną, dla malucha może stanowić trudność, gdyż umiejętności dzieci radzenia sobie z nowymi sytuacjami są jeszcze w trakcie rozwoju. Dlatego tak ważne jest, aby być świadomym stresu dziecięcego i dążyć do zrozumienia go. Pomocne jest otwarte i empatyczne podejście do dziecka oraz umożliwienie mu wyrażania emocji. Wspierając nasze najmłodsze pokolenie w radzeniu sobie ze stresem, przyczyniamy się do budowania ich odporności psychicznej, która jest niezbędna w procesie dorastania i kształtowania zdrowego rozwoju.
Dobrze zrozumieć to, jakie są przyczyny stresu u najmłodszych i w jaki sposób można pomóc im w radzeniu sobie z tym uczuciem. Pomimo tego, że stres towarzyszy nam przez całe życie, możemy nauczyć nasze dzieci, jak efektywnie poradzić sobie z trudnościami. Kiedy stają się one przytłaczające, warto znać konkretne strategie radzenia sobie z tym uczuciem.
Bardzo istotnym krokiem w nauczaniu dzieci radzenia sobie ze stresem jest zwiększenie ich świadomości w zakresie własnych reakcji na stresujące sytuacje. Dzieci powinny rozumieć to, że stres to normalna reakcja organizmu na trudność, lecz mogą też nauczyć się, jak go kontrolować i jak zarządzać swoimi emocjami. Zdecydowanie warto prowadzić z dziećmi rozmowy na ten temat i zachęcać je do dzielenia się swoimi uczuciami. Takie działanie pozwoli im lepiej zrozumieć siebie i swoje reakcje emocjonalne i przygotuje je do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami w przyszłości.
Świadomie największy nacisk kładziemy na pojęcie stresu, zdając sobie sprawę z tego, że towarzyszy on każdej sytuacji postrzeganej jako trudną. Z tego powodu tak istotne jest, żeby zwiększać świadomość dzieci na temat skutecznych metod radzenia sobie z trudnymi emocjami. Zmiana poznawcza polega na próbie zmodyfikowania naszego podejścia do trudności — zamiast skupiać się na niepowodzeniach, staramy się odnaleźć pozytywne aspekty danej sytuacji.
W pracy z dziećmi przydatne może okazać się rozłożenie sytuacji trudnej na czynniki pierwsze. Takie rozwiązanie proponuje Joanna Węglarz w opracowanym przez siebie modelu SOWA. Ogromne znaczenie ma także psychoedukacja, czyli zwiększanie świadomości dzieci w kontekście rozumienia problemu i dostępnych strategii radzenia sobie. Istotne jest pokazanie naszym podopiecznym, jakie narzędzia mogą wykorzystać do rozwiązania trudnej sytuacji. Okazuje się, że narzędziem jest m.in. prośba o pomoc!
Do najprostszych metod radzenia sobie ze stresem i sytuacjami trudnymi są techniki oddechowe. Nie wymagają dużego przygotowania czy dodatkowych narzędzi oraz przynoszą relatywnie szybkie rezultaty. Zastosowanie technik relaksacyjnych pozwala w szybki sposób wyciszyć organizm i uspokoić układ nerwowy. Przykładowe metody relaksacyjne to m.in. trening autogenny Schultza, relaksacja Wintreberta czy Bajkoterapia.
Nauka wyżej wymienionych technik może być zabawna i przyjemna dla pociech, a przy tym daje im narzędzia do radzenia sobie ze stresem w codziennym życiu. Dodatkowo pomagają one też w budowaniu umiejętności samoregulacji, co jest kluczowe dla rozwoju emocjonalnego i psychicznego dzieci. Z tego powodu dobrze uczyć dzieci tych prostych, lecz skutecznych technik relaksacyjnych, żeby pomóc im w radzeniu sobie z życiowymi wyzwaniami.
Istnieje wiele metod, których nauka może ułatwić dziecku radzenie sobie w sytuacjach trudnych. Poniżej nasze propozycje:
Zaciekawił Cię ten temat? Zapoznaj się z naszymi kursami i dowiedz się więcej o ćwiczeniach z zakresu radzenia sobie z sytuacjami trudnymi u dzieci! Zapraszamy też na szkolenie Trener Metod Relaksacyjnych dla Dzieci.
Węglarz J., Bentkowska D. (2020). Trening Umiejętności Społecznych Dzieci i Młodzieży. Przewodnik dla Terapeutów.
jesteśmy dostępni w dni robocze w godzinach 09:00-15:00
Ta witryna używa plików cookie, aby móc wyświetlać Tobie najlepiej dopasowane treści. Dowiedz się więcej o polityce plików cookie